Als zilver- en goudsmid wil ik in dit blog graag meer vertellen over het edelmetaal goud én waarom sommige goudlegeringen mijn persoonlijke favoriet zijn.
Fabel over Goud
Als eerste wil ik het volgende fabel ontkrachten: ‘Een goudsmid werkt alleen met goud’.
Het onderscheid tussen een zilver- en goudsmid is te vinden in het handgemaakte eindproduct. Een goudsmid maakt sieraden of kunstobjecten en een zilversmid maakt gebruiksvoorwerpen. Zowel de goudsmid als de zilversmid werken met een verscheidenheid aan edelmetalen.
De eigenschappen van Goud
Goud is een scheikundig element; Aurum (Au) en behoort tot de edelmetalen. Het is een dicht maar zacht edelmetaal en behaalt een 2,5 op de hardheidschaal van Mohs (een schaal van 0-10). In zijn zuivere vorm is het slechts iets harder dan zink én daarom te zacht om te gebruiken als materiaal voor een sieraad. Het zou te gemakkelijk beschadigen of verbuigen.
Voor gouden sieraden zijn andere edelmetalen (koper, zilver en/of palladium) toegevoegd, waardoor het gouden edelmetaal harder is. Dit wordt een legering genoemd.
Karaat
U heeft vast wel eens de termen ‘14, 18 of 24 karaat’ voorbij zien komen. Met karaat wordt het gehalte goud in een sieraad aangegeven. Één karaat bestaat uit 1/24ste deel zuiver goud. Zuiver goud wordt uitgedrukt als 24 karaat (alle 24 delen bestaan uit goud).
In Nederland mogen gouden sieraden vanaf 14 karaat met de aanduiding ‘goud’ verkocht worden.
- 14 karaat goud bestaat uit 14/24ste, oftewel 58,5% zuiver goud.
- 18 karaat bestaat uit 18/24ste, oftewel 75% zuiver goud.
Vijftig tinten Goud
De kleur van 24 karaat goud is te beschrijven als donkergeel. Door het toevoegen van andere edelmetalen, zoals zilver, koper of palladium is er een palet aan goudkleuren te maken, zoals witgoud, geelgoud een roodgoud en alle kleuren er tussen in.
Welke goudkleur het beste bij u past is bovenal afhankelijk van uw eigen smaak. Als goudsmid vind ik het plezierig om samen met u te ontdekken welke goudkleur complementair is bij uw huidskleur of welke goudkleur contrasterend is bij uw huidskleur. Beide opties kunnen goed werken als sieraad.
Een voorbeeld: in een blanke huid kunnen veel roodtinten voorkomen. Een roodgouden ring kan erg mooi staan als een subtiele versiering.
Bij het toevoegen van gekleurde edelstenen in een sieraad kan een contrasterende goudkleurige zetting of oorhaakjes de edelsteen extra laten spreken.
Witgoud
Het witgoud voor sieraden kan op twee manier gemaakt worden.
Als goudsmid heb ik een voorkeur voor het gebruiken van een legering (manier één), waarbij edelmetalen met een witgrijze kleur zijn toegevoegd aan het goud, zoals palladium of zilver. De kleur oogt hierdoor iets grijzer in vergelijking met de witgouden sieraden van de juwelier.
De witgouden sieraden bij de juwelier zijn vaak gerodineerd (manier twee). Het gouden sieraad is door het rodineren bedekt met een laagje rodium, waardoor het sieraad een wittere glans krijgt. Het nadeel van rodineren is dat het laagje rodium bij het dragen van het sieraad kan slijten en de onderlaag weer zichtbaar wordt.
Geelgoud
Aan de legering geelgoud, wordt voornamelijk zilver en een klein gehalte koper toegevoegd. Afhankelijk van het karaat en de verhouding van zilver en koper wordt de geelgouden kleur bepaald.
Persoonlijk vind ik een 18 karaat geelgoud een mooie warme kleur geel hebben in vergelijking met 14 karaat geelgoud. In mijn collectie zijn hierdoor voornamelijk 18 karaats geelgouden sieraden terug te vinden. In opdracht werk ik uiteraard ook met andere legeringen geelgoud.
Roodgoud en Roségoud
Roodgoud ontstaat door de legering tussen goud, zilver en koper. Door een hoger gehalte koper ontstaan de rodere kleur. Tussen rood- en geelgoud bevindt zich onder andere kleur roségoud, ook deze kleur komt regelmatig terug in mijn sieradencollectie.
Persoonlijk adviseer ik om 14 karaats roodgoud te gebruiken voor een sieraad. De kleur van een 18 karaats roodgoud is vrijwel gelijk. Prijstechnisch is daardoor een 14 karaats roodgouden sieraad aantrekkelijker.